De arbeidsmarkt vergrijst. Het CBS verwacht dat in 2035 25% van de Nederlandse bevolking ouder is dan 65. In 2022 was dat nog maar 20% van de bevolking. Door de vergrijzing neemt het aantal mensen dat beschikbaar is op de arbeidsmarkt relatief gezien af, terwijl de vraag naar werknemers nog steeds toeneemt. Is vergrijzing dan een groot probleem? Nee, vindt regisseur Roegina Hilbrands van NLwerktaanwerk.
De mensen die in de tien jaar voor hun pensioen zitten, zijn nog prima in staat om aan een nieuwe baan te beginnen, vindt Roegina. “Werkgevers kunnen op zoek naar creatieve oplossingen om de werk- en levenservaring van 55-plussers in te zetten in hun bedrijf. 55-plussers hebben veel kennis en minder de drang om zichzelf te laten gelden in het bedrijfsleven. Ze hebben immers al een hele carrière achter zich. Wat ik vaak zie, is dat 55-plussers zich daardoor goed richten op de inhoud van hun werkzaamheden.”
De arbeidsmarkt in Nederland voor 55-plussers
Nederland staat in de Europese top 5 met de meeste werkende 55-plussers, achter Zweden en Denemarken. In 2021 had acht van de tien 55- tot 60-jarigen betaald werk. Dat is meer dan in 2006, toen zes op de tien mensen in die leeftijdscategorie werkten. De hogere arbeidsparticipatie van 55-plussers komt deels door nieuwe maatregelen voor werkenden en gepensioneerden sinds 2006. In dat jaar werden de fiscale voordelen van de VUT en het prepensioen afgeschaft. In 2016 werd daarnaast de AOW-leeftijd verhoogd.
De opvallendste stijging in de hogere leeftijdscategorieën is in de groep 60- tot 65-jarigen: ruim zes op de tien mensen in die categorie heeft betaald werk, terwijl twintig jaar eerder slechts twee op de tien mensen in deze categorie werkten.
55-plussers hebben moeite met het vinden van een baan
Er zijn veel 55-plussers beschikbaar op de arbeidsmarkt. Maar juist deze categorie heeft moeite met het vinden van een baan wanneer iemand wil switchen of door bezuinigingen een baan verliest. Dat is onterecht, vindt Roegina: “55-plussers hebben veel kennis en werkervaring in te brengen in een bedrijf. Dat biedt kansen voor het bedrijf op het gebied van begeleiding van jongere werknemers en overdracht van ervaring op nieuwe werknemers.”
Een ander voordeel van 55-plussers vindt Roegina hun loyaliteit. “Je hoeft je minder zorgen te maken over dat ze ergens anders solliciteren”, zegt ze. “Carrière maken hoeft in die jaren voor hun pensioen niet meer.”
Geef de kennis van 55-plussers de kans
In overheidsrollen en in de top van het bedrijfsleven zijn veel 55-plussers te vinden. “Waarom vinden we die mensen wel capabel voor die taken, maar zijn werkgevers bang om diezelfde groep mensen aan te nemen in een nieuwe functie?”
Het is belangrijk hoe bedrijven naar 55-plussers kijken. Roegina geeft werkgevers de tip om met een open blik naar het werven van nieuwe collega’s te kijken. Objectief werven, noemt ze dat. “Leeftijd is veel minder belangrijk dan wat iemand kan”, zegt ze. “Natuurlijk zijn er uitzonderingen, bijvoorbeeld als je kijkt naar fysiek zwaar werk. Een lichaam van een 55-jarige kan nu eenmaal minder dan een lichaam van een twintiger. Maar als het gaat over kenniswerk, dan kunnen 55-plussers nog steeds veel bijdragen.”
Een ander vooroordeel is volgens Roegina dat hoe ouder mensen zijn, hoe moeilijker ze nieuwe vaardigheden leren. En dan vooral op het gebied van technologie en digitalisering. “Ja, als je je hele leven in een fabriek hebt gestaan en alles op papier hebt moeten doen, dan kan ik me voorstellen dat je minder verstand hebt van technologie dan een Gen-Z’er die met de smartphone in de hand opgegroeid is.”
Maar is die digitale ervaring echt nodig bij alle functies? En hebben werkgevers al geprobeerd om die vaardigheden een 55-plusser te leren? “De huidige maatschappij is ook in het privéleven al veel meer toegespitst op technologie dan een aantal jaar geleden. Zo is er internetbankieren, heeft bijna iedereen een smartphone, worden overheidsberichten gestuurd via MijnOverheid en is veel informatie over een persoon toegankelijk met een DigiD. In het dagelijks leven gaan we ervan uit dat iedereen digitaal vaardig is, maar als je mensen moet aannemen, begin je te twijfelen. Laten we dezelfde criteria hanteren voor het persoonlijke leven en het werkende leven. 55-plussers zijn immers met alle digitale ontwikkelingen van de afgelopen jaren al meegegroeid. Geef ze de kans om hun digitale vaardigheden te laten zien en te ontwikkelen.”
