Gehaktballen draaien, jachten repareren of onderdelen produceren: bij mkb-vakbedrijven denk je vaak aan de typische taken van een vakexpert. Maar veel van dit soort mkb-bedrijven kennen ook andere uitdagingen. Zaken als e-commerce en digitalisering, maar ook goed leidinggeven aan een team. Tegelijkertijd is het lastig om werknemers vast te houden. De mkb-route in het hbo biedt dan kansen: werknemers kunnen zich ontwikkelen door via een combinatie van werken en leren een hbo-opleiding te doen. Het bedrijf profiteert van de frisse kennis en nieuwe ideeën.
Dat gebeurt bijvoorbeeld bij slagerij Kenkhuis in Vriezenveen. Daar ontwikkelden ze de nodige nieuwe activiteiten, zoals een online webshop, catering voor bruiloften en partijen en maaltijdboxen voor de gemaksconsument. Mede-eigenaar Nicole Haverkort: “We moeten wel. De consument wil steeds opnieuw verrast worden.”
De tekst gaat verder onder de foto
De slagerij van weleer wordt steeds ingewikkelder om te runnen. Nicole: “Telkens weer creatief zijn en iets innovatiefs bedenken, dat valt niet altijd mee. En hoe weten we dat we de goede dingen doen? Door op cijfertjes te sturen, bijvoorbeeld. Maar dat moet je dan wel even doen. We hebben bovendien een snelgroeiende webshop. Die wordt steeds ingewikkelder en vraagt steeds meer aandacht. Om daar echt vaart in te houden is actuele kennis van e-commerce nodig. Taken die er allemaal bij komen.”
Analyse van webshop
Op zoek naar experts zou je denken, maar de hulp komt voor slagerij Kenkhuis van binnen. Zoon Koen en medewerkster Tamar gaan namelijk eens per veertien dagen een dag terug de schoolbanken in, voor een duale hbo-opleiding bij NHL Stenden, Ondernemerschap en Retailmanagement. Deze zogenaamde ‘mkb-route in het hbo’ koppelt hbo-studenten vroegtijdig aan het midden- en kleinbedrijf in werkend-lerentrajecten. Je kunt vanuit de studie een plek bij een bedrijf zoeken, maar dus ook als werknemer besluiten deze studie op te pakken.
Koen en Tamar zijn momenteel druk bezig met een analyse van de webshop van de Vriezenveense slagerij. Koen: “Vanuit de opleiding moeten wij een onderzoek doen naar verschillende trends en ontwikkelingen binnen onze branche. Vanuit daar maken we een analyse van de huidige situatie. Als laatste beschrijven we de gewenste situatie, met een implementatieplan. Dit moeten wij uiteindelijk uitvoeren in de praktijk.”
De tekst gaat verder onder de foto
Anticiperen op vega-trend
De hbo-kennis die zij opdoen gaat slagerij Kenkhuis echt verder helpen, verwacht Nicole: “Ik hoop dat Koen en Tamar in de toekomst overkoepelende taken van ons kunnen gaan overnemen. De personeelsplanning bijvoorbeeld. Maar vooral ook dat zij het innovatieve instinct ontwikkelen dat nodig is voor ons voortbestaan. Dat zij een visie op de toekomst ontwikkelen. Zo verwachten we nu al dat de vega-trend vermoedelijk gaat doorzetten. Met mogelijk minder vleesverkoop als resultaat. Maar hoe anticiperen we daarop?”
Voor de twee hbo-geschoolden is er genoeg te doen, verwacht zij. “Onze sector wordt enorm onderschat. Slager wordt meestal niet gezien als een sexy beroep. Onterecht. Veel mensen hebben namelijk geen flauw idee hoe divers ons bedrijf is. Er is zoveel te doen. Op zoveel verschillende niveaus. Van vakmatige tot strategische kennis: we hebben het allemaal nodig. En daarbij kunnen we hbo’ers heel goed gebruiken.”
De tekst gaat verder onder de foto
Hoewel de duale opleiding geen speciale mkb-route voor het slagersvak is, halen Koen en Tamar ruimschoots genoeg uit de opleiding om straks daadwerkelijk toe te kunnen passen in hun vakgebied. Tamar: “De meeste van onze medestudenten werken in supermarkten en bouwmarkten. Allemaal toekomstige managers die hun praktijkervaringen, dilemma’s en kennis meenemen het klaslokaal in. Daar leren we heel veel van.”
Boeiend vak
Koen en Tamar verwachten straks echt meerwaarde te kunnen bieden tijdens en na hun opleiding. Tamar: “Je moet alleen best wel veel zelfdiscipline hebben, want het is echt niet niks om deze opleiding erbij te doen, naast een volle baan.” Ook is het belangrijk terecht te komen in een goed leerbedrijf. Koen: “Het helpt als dat een plek is waar nog verbeteringen mogelijk zijn, en waar je daar ook de kans voor krijgt.”
Dat zit in het geval van Koen en Tamar wel goed. Zo kan Nicole niet wachten totdat ze de vruchten gaat plukken van haar hbo-geschoolde medewerkers. Het lijkt er zelfs op dat Koen op termijn de slagerij van zijn ouders gaat overnemen. “Ik wil wel”, geeft hij aan. “Het vak is boeiend genoeg. Ik kan mijn ei daar echt wel in kwijt.” Moeder Nicole waarschuwt: “Maar hij is pas net 20 jaar geworden. Er kan dus nog van alles gebeuren.”
‘Mkb-route brengt nieuwe kennis naar de sector’
Arthur Tarmond, manager werkgeverszaken bij Koninklijke Nederlandse Slagers (KNS): “De slagersbranche is in ontwikkeling. Slagersbedrijven worden groter en/of complexer en dat vergt van zowel ondernemers als werknemers extra kennis en ook andere vaardigheden. De mkb-route in het hbo biedt de mogelijkheid om deze kennis en vaardigheden te leren of verder te ontwikkelen en direct toe te passen in het bedrijf waar men werkzaam is.
KNS ziet de mkb-route dan ook als een waardevolle aanvulling op het bestaande mbo-onderwijs en biedt daarmee extra perspectief voor diegene die ook na de afgeronde mbo-4 opleiding verder wil leren. Dit straalt in positieve zin af op de gehele branche en zegt ook wat over de kansen die de branche biedt. De mkb-route is daarnaast zeer geschikt om je als werkende, ook op latere leeftijd, verder te ontwikkelen. Bijvoorbeeld met het oog op de wens om een eigen bedrijf te starten, of een bestaand bedrijf over te nemen. Het vinden van geschikte opvolgers voor stoppende ondernemers is immers ook voor de slagersbranche een uitdaging.
Vorig jaar zijn wij begonnen met het promoten van de mkb-route en kunnen we voorzichtig concluderen dat dit positief ontvangen wordt. Dit uit zich onder andere in de aanmeldingen voor de opleiding. Het zou heel mooi zijn als de mkb-route structureel een rol kan gaan spelen in het vinden en opleiden van enthousiaste (toekomstige) medewerkers én geschikte opvolgingskandidaten.”
Werk je bij een brancheorganisatie en lijkt de mkb-route in het hbo ook geschikt voor jouw branche? NLwerktaanwerk brengt je graag in contact met de juiste mensen.
Gemotiveerde werknemers op hbo-niveau
In de mkb-route doen werknemers een duale opleiding: ze werken in de praktijk en gaan daarnaast enkele dagen per maand naar school. Ze zijn dus in dienst bij de werkgever, minimaal voor de duur van de studie. Dit is vergelijkbaar met de BBL-opleidingen op mbo-niveau. Veel van de duale hbo-opleidingen duren twee jaar en leiden op tot de Associate Degree, een internationaal erkende formele hbo-graad. Daarnaast zijn er vierjarige duale hbo-opleidingen. Gertrud van Erp, beleidssecretaris Onderwijs bij VNO-NCW en MKB-Nederland: “De mkb-route biedt werknemers een fantastische kans om zich te ontwikkelen op hbo-niveau. Van werkgevers wordt gevraagd om deze werknemers de ruimte te bieden om opdrachten voor hun studie te doen, ook in de tijd van het bedrijf, maar daar staat veel tegenover. In studieopdrachten kunnen de werknemers actuele vraagstukken voor het bedrijf oplossen. En je weet dat deze mensen uit het goede hout gesneden zijn, want om werk en deze studie te combineren moet je echt gemotiveerd zijn en doorzettingsvermogen hebben.”
