Hoe ziet werk eruit voor generatie Z: een generatie die opgroeit met TikTok, klimaatcrises en burn-outpreventie op school? Tijdens een bijeenkomst van het MAKE Center en NLwerktaanwerk gingen werkgevers, opleiders en praktisch opgeleide jongeren hierover met elkaar in gesprek. Het leverde een eerlijk en waardevol beeld op van een generatie die anders naar werk kijkt. Het gesprek werd geleid door NLwerktaanwerk-regisseurs Muriël van den Top en René Vollenbroek, samen met Hans van Zelderen en Nick Hameetman van MAKE Center.
Wat is Generatie Z?
Generatie Z is grofweg geboren tussen 2000 en 2015 en groeit op in een tijd van technologische versnelling, globalisering en maatschappelijke uitdagingen. Ze zijn gewend aan continue digitale prikkels, spreken zich makkelijker uit over mentale gezondheid en willen werk doen dat ertoe doet. Deze gedeelde context maakt dat hun opvattingen over werk en leven vaak verschillen van eerdere generaties.
“We vinden van alles van deze generatie, maar praten er veel te weinig écht mee”, zei René Vollenbroek van NLwerktaanwerk tijdens de bijeenkomst.
Wat jongeren zélf zeggen over werk, welzijn en waarde
In een panelgesprek deelden jonge medewerkers en studenten hun ervaringen. Wat opviel: de behoefte aan goede begeleiding, vertrouwen en open communicatie.
Ryan is student bij MAKE Center en vertelt over zijn ervaring: “Ik mocht meteen moeilijke dingen doen bij mijn stage, ook al wist ik nog niks. Dat blijkt van veel vertrouwen. Maar ik ben wel een gevoelige jongen. Kritiek komt hard binnen. Het helpt mij als ik de ruimte voel om dat aan te geven. Mijn stagebedrijf doet dat heel goed.”
Sven: “Ik krijg op mijn stage en werk veel vrijheid en mag fouten maken. Daardoor leer ik juist sneller.”
De jongeren benoemden ook het belang van mentaal welzijn. Social media speelt daarin een grote rol, zowel positief (kennis opdoen) als negatief (druk om te presteren, constant vergelijken). Romee Koelewijn is HR-adviseur bij Van Halteren Technologies, een van de aanwezige bedrijven bij de bijeenkomst. Ze hoort zelf ook bij generatie Z. “Als je een beetje in het verkeerde ritme zit, zie je op TikTok vooral filmpjes over snel geld verdienen”, zegt ze. “Dat geeft stress en het is geen representatief beeld van wat je in het leven kunt doen.”
Werk moet volgens deze generatie ook maatschappelijke betekenis hebben. Niet alleen “gewoon een baan”, maar iets bijdragen. “Ik wil weten waar een bedrijf naartoe gaat en waarom ze dat doen. En ik wil daar een stem in hebben,” zei Ryan.
Social media: storend of versterkend?
Het telefoongebruik op de werkvloer leidde tot discussie. Oudere generaties ergeren zich soms aan schermtijd, maar jongeren zien hun telefoon juist als handig hulpmiddel. Foto’s maken van machines om processen te onthouden, snel iets opzoeken of bereikbaar zijn voor klanten: het hoort erbij.
Ryan: “Als mijn moeder belt, neem ik op. Maar mijn collega van 50 doet dat ook.”
Sven: “Ik kreeg kritiek dat ik op m’n telefoon zat. Ik liet mijn collega meekijken op mijn telefoon.” Die collega zag alleen maar foto’s van de machines, zodat Sven onthoudt waar hij mee bezig is. De jongere generatie maakt vaker (visuele) notities op hun telefoon. “Daar staat de oudere generatie soms helemaal niet bij stil”, concludeert Sven.
De les: het gesprek hierover moet gaan over het gebruik, niet het middel.
Samenwerken tussen generaties: de praktijk
Meerdere aanwezigen gaven aan dat samenwerken tussen generaties schuurt, maar ook verrijkt. Vincent van Baaijen, directeur van MAKE Center: “Onze collega Nick is vlak na mij begonnen. Het viel me op dat hij meteen vol gas aan het werk gaat en overal over wil meedenken. Mijn eerste neiging is om te zeggen ‘rustig aan’. Maar dat zegt meer over mij dan over hem. Hij wil bijdragen en dat is waardevol.”
Die collega, Nick Hameetman, zat ook in de zaal. Hij is accountmanager bij MAKE Center. De opmerking van Vincent zorgt voor herkenning. “Ik wil me direct van mijn beste kant laten zien. En ik snap het snel. Dan kan ik ook snel aan de slag.”
Richard Pijlman, hoofdmonteur Bushmaster bij Van Halteren Groep ervaart dat generatie Z meer en intensievere begeleiding nodig heeft. “Jongeren praten makkelijker over wat ze voelen. Dat is goed, maar vraagt ook iets van de begeleiding. Vroeger hield je je mond. Dat is niet meer van deze tijd.”
Werven en behouden van Gen Z – tips van accountmanager Nick Hameetman
Nick Hameetman, zelf net buiten de Gen Z-grens, gaf de aanwezigen praktische tips:
Werving:
- Benoem niet alleen een functietitel, maar vooral: wat ga je doen?
- Zet video in (kort, krachtig, authentiek), liefst via TikTok of Instagram.
- Houd het aanmeldproces laagdrempelig – liever geen motivatiebrief.
Behouden:
- Geef jonge medewerkers eigenaarschap, laat ze bijvoorbeeld nieuwe machines verkennen of naar beurzen gaan.
- Sta open voor interne job switching: “Laat mensen binnen je bedrijf twijfelen in plaats van dat ze buiten gaan zoeken.”
- Bied flexibiliteit in werktijden, niet vast van 9 tot 5. “Maar soms ook eerder beginnen en eerder eindigen. Als er ‘s middags bijvoorbeeld een nieuwe game gelanceerd wordt, wil generatie Z die game spelen. Met een werkdag die een uurtje eerder eindigt, hebben ze eerder tijd voor hun hobby.”
- Maak salarissen en groeipaden inzichtelijk: “Die jongens praten toch wel met elkaar.”
Feedback:
- Niet één keer per jaar, maar per kwartaal. “Geef je collega’s het gevoel dat je echt naar ze luistert.”
- Benoem ook wat goed gaat.
- Maak feedback tweerichtingsverkeer: ook de werkgever mag leren.
Tot slot: waarom dit gesprek ertoe doet
De bijeenkomst van NLwerktaanwerk en MAKE Center laat zien dat het denken over generaties vaak gebaseerd is op aannames. Door jongeren zélf aan het woord te laten, ontstaat ruimte voor nuance en wederzijds begrip. En dat is nodig, want deze generatie komt eraan, of je nu klaar bent of niet.
Werkgevers die willen inspelen op Gen Z doen er goed aan niet te oordelen, maar te luisteren. En vooral: mee te bewegen.
