Thema's
- Instroom
Subbranches o.a. schoonmaak (60%), glasbewassing (30%) en specialistisch schoonmaakwerk (10%)
De Nederlandse economie en samenleving kan niet zonder de schoonmaakbranche. Prettig wonen, werken, recreëren en studeren vraagt om een schone omgeving. Daarvoor zorgen in 2023 234.000 schoonmakers iedere dag weer. Ze werken bij honderden bedrijven in ons land.
De schoonmaakbranche groeit, inmiddels betreft de branche één van de grootste werkgevers van Nederland. In Nederland zijn er eind 2022 21.400 schoonmaakbedrijven, waarvan driekwart zzp'er is.
De beloning in de branche is goed. Het laagste loonniveau ligt 25% boven het minimumloon. Een schoonmaakmedewerker verdient meer dan een collega in de horeca, catering of zorg. Bijna 50% van de medewerkers bij schoonmaakbedrijven hebben een niet-Nederlandse achtergrond. Via een eerste baan bij dergelijke ondernemingen maken ze kennis met de arbeidsmarkt.
schoonmaakbedrijven in NL
mensen werkzaam in de branche
Loopbaanmogelijkheden
De bedrijfstak biedt veel mogelijkheden voor verdere loopbaanontwikkeling via allerlei scholings- en opleidingstrajecten. Daarmee kan de branche zich een integratiemotor noemen.
Meer inzicht in de ontwikkelmogelijkheden in de schoonmaakbranche kan met inzet van de routekaart schoonmakendnederland. Dit kan op taakinhoud, op de omgeving waarin de medewerker wil werken en de persoonlijke vaardigheden die de medewerker wil ontwikkelen. Dit draagt bij aan duurzame inzetbaarheid en werkgeluk. Welke werkgever wil dit nu niet? De routekaart biedt ook inzicht in opleidingsmogelijkheden binnen de branche en aanpalende opleidingen.
Arbeidsmarkt
In de schoonmaakbranche is een toenemend personeelstekort. Het arbeidstekort vormt niet alleen een grote hindernis om verder te groeien voor bedrijven, maar zorgt er ook voor dat het steeds moeilijker wordt om bestaande klanten te bedienen. De omzetgroei komt daarmee onder druk te staan. Daarom is er sterk behoefte aan nieuwe instroom.
Ongeveer de helft van de schoonmaakbedrijven (47%) ervaart het aantrekken van personeel als de grootste uitdaging van dit moment en de komende jaren. Dit komt doordat de arbeidsomstandigheden vaak zwaarder zijn dan in andere branches, er een hoge werkdruk is en een gebrek aan aanzien voor het beroep. Ook kijken we aan tegen een beroepsbevolking die nu al minder hard, maar straks helemaal niet meer groeit. Tel daarbovenop dat veel contracten parttime zijn, wat onvoldoende is voor een leefbaar inkomen. Dat draagt bij aan de krapte in de branche. Jongeren kiezen niet vaak meer voor het schoonmaakvak.
Er is vooral uitstroom en nauwelijks instroom. De meest kansrijke beroepen in schoonmaakbranche zijn: gespecialiseerde schoonmakers (industrieel- en gevelreinigers, calamiteiten, cleanrooms), glazenwassers ongediertebestrijders en op mbo-niveau teamleiders.
Keurmerk Schoon
Het moet voor opdrachtgevers vanzelfsprekend zijn dat schoonmaakbedrijven hun werknemers laten werken onder acceptabele arbeidsomstandigheden tegen de juiste arbeidsvoorwaarden. Sinds eind vorig jaar werd het Keurmerk Schoon gelanceerd. Met dit keurmerk wordt aangetoond dat de schoonmaakwerkzaamheden volgens afspraak uitgevoerd worden en dat de cao naleeft wordt. Ook toont het keurmerk aan dat de belastingen en premies correct worden afgedragen, dat het bedrijf schoonmakers inzet die in Nederland mogen werken en dat de financiële en personele administratie op orde is.
Opleidingsniveau:
Voor veel banen in de schoonmaakbranche is het geen vereiste om een diploma te hebben. Wanneer er wel een opleiding vereist is, dan is er een mbo niveau 2 diploma nodig. Voor specifiekere schoonmaakvacatures, zoals die voor graffitiverwijderaar of schoonmaker in fabrieken kan het zijn dat er striktere vereisten zijn, zoals een cursus of een mbo-opleiding.
Om te kunnen werken in de schoonmaakbranche moet je fysiek gezond zijn, je moet weten hoe de benodigde apparatuur moet worden gehanteerd, er is kennis nodig van de benodigde reinigingsmiddelen en hoe deze bewaard en weggegooid moeten worden. Daarnaast moet je nauwgezet en zelfstandig kunnen werken.
Werkvereisten
Voor schoonmaakwerk wordt eigenlijk nooit een VOG gevraagd en dit is wettelijk ook niet verplicht. De werkgever is verplicht om de veiligheidsinformatie uit het Vib en een GEIS dat van belang is voor zijn werknemers om veilig met de producten te kunnen werken, te vertalen in werkplekinstructies. Deze instructies kunnen zowel mondeling als via bijvoorbeeld een werkplekinstructiekaart (Wik) doorgegeven worden. In beide gevallen moet de werkgever echter toetsen of deze instructies begrepen worden.
Opleidingen schoonmaken
Basisopleiding schoonmaken: dit duurt 5 dagen van 3 uur. Voor de Basisopleiding Schoonmaken is geen vooropleiding nodig. Het is wel van belang dat de cursist Nederlands spreekt, Nederlands kan verstaan en op een basaal niveau Nederlands kan lezen en schrijven.
Enkele voorbeelden van opleidingen voor de schoonmaakbranche: